Ruim 120 gemeenten slijpen de messen om nog iets terug te zien van het geld van Groupcard. Dit bedrijf dat lokale cadeau- en stadspassen uitgaf ging een maand geleden failliet. Gedupeerde gemeenten komen later deze week bij elkaar, waar wordt besloten of zij gezamenlijk het bedrijf aanklagen en de oud-directeur persoonlijk aansprakelijk gaan stellen.

Dat blijkt uit een rondgang van de NOS onder een deel van de getroffen gemeenten. De gemeente Den Bosch laat weten dat de eigenaar van Groupcard aansprakelijk wordt gesteld voor de schade. Het bedrijf bewaarde het geld dat gemeenten op hun stadspassen en cadeaukaarten hadden geplaatst apart bij een stichting.

Maar vrij snel na het faillissement bleek de rekening van deze Stichting Derdengelden Groupcard leeg. De curator meldde dat het geld vermoedelijk is overgemaakt naar het bedrijf Groupcard, om de verliezen te kunnen betalen.

‘Onvoorstelbaar’

Den Bosch had nog voor ruim 211.000 euro bij de stichting van Groupcard staan. Met dat geld konden minima uit de gemeente een nieuwe wasmachine of koelkast kopen die minder energie gebruikt. De gemeente noemt het “onvoorstelbaar” hoe de kaartproducent is omgegaan met maatschappelijk geld.

“We stellen de eigenaar van de bv aansprakelijk, waarschijnlijk op grond van een onrechtmatige daad”, meldt de gemeente. “Wij nemen samen met anderen gemeenten de nodige juridische stappen om de persoon of personen die dit hebben gedaan aan te pakken.”

Een van de gemeenten die aanhaken bij de rechtsgang is Urk. Ook deze gemeente had een zogenoemde witgoedactie lopen via Groupcard, voor 250 Urker minima. Voor 23 van deze inwoners stond nog 26.000 euro bij de stichting, zegt een woordvoerder. Dat geld is kwijt. “Urk heeft bij de curator de claim ingediend en doet met het initiatief van gemeente Den Bosch mee”, laat de gemeente weten.

Bergen op Zoom heeft inmiddels ook een advocaat ingeschakeld. De gemeente wil “ruim vier ton” terug van Groupcard. Dat geld was bestemd voor een Doe-Het-Zelf-kaart, waarmee inwoners isolatiemateriaal voor hun woning konden kopen. Bergen op Zoom overweegt zich bij een gezamenlijke rechtsgang van gemeenten aan te sluiten.

Bijna miljoen weg

De gemeente Helmond is met bijna een miljoen euro een van de grootste gemeentelijke slachtoffers van het gerommel met geld bij Groupcard. De ruim 923.000 euro die zoek is, was eveneens voor een witgoed- en isolatieregeling voor minima. “Samen met enkele andere gemeenten hebben wij een advocaat ingeschakeld die de bestuurder persoonlijk aansprakelijk zal stellen voor de schade”, zegt een woordvoerder van de gemeente Helmond.

In Dordrecht wil de gemeente zo’n 100.000 euro terug die de stichting van Groupcard bewaarde. Ook hier was het geld bedoeld voor isolatie en zuiniger koelkasten voor minder bedeelde inwoners. De gemeente broedt nog op welke manier het stappen onderneemt: “Wellicht gezamenlijk met andere gemeenten.”

Groningen eist voor een cadeaukaart om oude koelkasten te vervangen nog 90.000 euro van Groupcard terug. Voor Harderwijk gaat het om ongeveer 80.000 euro en Hilversum mist 7500 euro van een pas voor vrijwilligers. Andere gemeenten, zoals Venlo, Stein en Zevenaar, zijn nog bezig met het in kaart brengen van de financiële schade.

Stadspas

Nog los van de cadeaukaarten, werken bij gemeenten die samenwerkten met Groupcard ook de lokale stadspassen niet meer. Zo’n pas is vaak bedoeld om minima korting te geven voor sport- en andere recreatieve activiteiten in de gemeente. Het probleem wordt vaak tijdelijk opgelost door de korting te geven op vertoon van de pas, bijvoorbeeld voor de bijna 17.000 inwoners uit Groningen met de Stadjerspas. In de tussentijd wordt gezocht naar een nieuwe aanbieder die de stadspassen kan uitgeven.

Via de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) praten ruim 120 gedupeerde gemeenten volgende week over de situatie. En welke vervolgstappen zij tegen wie en op welke manier nemen. De gemeenten die de NOS sprak hinten erop dit gezamenlijk te gaan doen.

Veel getroffen gemeenten zoeken ook nog een antwoord op de vraag hoe het zo kon misgaan. Groupcard bleek niet over een vergunning voor het uitgeven van cadeaukaarten te beschikken, bevestigde toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) bij het faillissement aan de NOS. Bronnen meldden dat DNB al een onderzoek naar Groupcard was begonnen, omdat het bedrijf wel een vergunning had moeten hebben.

In antwoord op vragen uit de gemeenteraad van Den Bosch of dit niet vooraf gecontroleerd had moeten worden, schrijft de gemeente: “We gaan samen met anderen gemeenten uitzoeken wat er mis is gegaan en hoe we in het vervolg het risico hierop kunnen verkleinen.”